14 Słowami św. Ambrożego, biskupa Mediolanu, posłużył się ksiądz protojerej Jarosław Łoś – proboszcz parafii prawosławnej pw. św. Apostoła Jana Teologa w Terespolu inaugurując XIV edycji Międzynarodowego Festiwalu Kolęd Wschodniosłowiańskich:
Nie wiem, jakimi słowami i w jakich zwrotach opowiem Wam o Bożym Narodzeniu, ponieważ w te świąteczne dni mowa ludzka jest bezradna, by wychwalać Boga, lecz jeśli usta anielskie wysławiają Narodzenie Chrystusa to czy teraz kiedy On króluje, czy tym bardziej nie powinniśmy wychwalać Go językiem ludzkim i czy teraz nasze świętowanie jest większe od tamtego, wtedy to zdziwieni byli narodzonym tylko Panem, a my znamy Go już narodzonym, zmartwychwstałym i królującym, dlatego nasze świętowanie powinno być tym większym, im większych cudów dostąpiliśmy. Nie możemy słabym językiem ludzkim wychwalać Boga, dlatego posłużymy się wychwalaniem anielskim.
14 Kolejna, już XIV edycja festiwalu w Terespolu odbyła się 31 stycznia i 1 lutego 2009 roku. Oficjalnego otwarcia i błogosławieństwa dla tej edycji dokonał tradycyjnie już abp Abel w towarzystwie Jacka Danieluka, burmistrza Terespola oraz Anny Pietrusik, nowej dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury. Ryszard Korneluk, dotychczasowy szef MOK przeszedł na emeryturę i zasiadł na widowni, ale podczas tej edycji został nagrodzony przez władykę Abla. W podzięce za wieloletni trud przy organizacji Festiwalu i olbrzymie osobiste zaangażowanie otrzymał mosiężną statuetkę kolędników. Od X edycji trafia ona wyłącznie w ręce laureatów nagrody Grand Prix. Wyraźnie wzruszony i zaskoczony Ryszard Korneluk nieco łamiącym się głosem podziękował arcybiskupowi Ablowi za ten miły i niespodziewany gest. Następnie władyka Abel uroczyście otworzył festiwal słowami:
Cieszę się, że wspólnie z władzami miasta Terespol możemy stworzyć kolędowanie święta Bożego Narodzenia, święta, które mają rodzinny charakter. Będziemy wspólnie się wsłuchiwać w najlepsze teksty kolęd i muzykę, którą zaprezentują wykonawcy już z 6 krajów. Wszystkim błogosławię, a XIV edycję terespolskiego kolędowania uważam za otwartą.
Sobota – dzień I
- Jako pierwsi kolędowanie rozpoczęli gospodarze – chór parafii prawosławnej pod wezwaniem św. Jana Teologa w Terespolu. Ich występ przypadł do gustu widowni, bowiem wyśpiewali nagrodę publiczności pierwszego dnia kolędowania.
- Po nich wystąpił chór parafii prawosławnej w Międzylesiu
- a potem zespół śpiewaczy “Leśnianki”, którym akompaniował znany muzyk Zdzisław Marczuk.
- Zauważalne postępy wokalne poczynił chór Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Białej Podlaskiej pod dyrekcją ks. Marcina Gościka, który zaprezentował piękne kolędy wschodniego pogranicza.
- Z podobnym repertuarem, ale o zdecydowanie lepiej brzmiących głosach, zaprezentował się prawosławny chór garnizonowy twierdzy brzeskiej.
- Później sceną zawładnęły dzieci z lwowskiego chóru “Namysto”. Wyglądały wspaniale przebrane w ukraińskie stroje ludowe, a swoje kolędowanie urozmaicili grą na instrumentach.
- Podobnie akompaniowała sobie muzykująca rodzina z Niemiec, która gościła na terespolskiej scenie po raz kolejny, prezentując kolędy z kręgu kultury germańskiej.
- Ciekawej aranżacji kolęd wschodnich podjął się Jan Podoluk, dyrygent chóru parafii prawosławnej w Chełmie. Coraz liczniejszy chór z roku na rok podnosi swój poziom wokalny i mile zaskakuje widzów.
- Podobne wrażenie pozostawił po sobie chór parafialny z Kodnia.
- To nadbużańskie dawne i stare miasto, reprezentowane było również przez dziecięcy chór zespołu placówek oświatowych. Wójt Ryszard Zań, obecny na sali, miał powody do satysfakcji.
- Zupełnie poprawnie wypadły panie z chóru parafii prawosławnej w Kalnikowie.
- Ręce same składały się do oklasków, gdy na scenie pojawiło się rodzeństwo Hajduczeniów z Torunia. Trójka rodzeństwa: Maria, Michał i Łukasz tworzący “Trodion” fantastycznie zaśpiewało trzema glosami znane kolędy Kościoła Prawosławnego.
- Emocje i oczekiwania rosły , gdy na scenie pojawił się bardzo liczny, świetnie ustawiony głosowo i fantastycznie dysponowany tego dnia chór “Błahodar” Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Wrocławsko–Szczecińskiej. Mieszany, młody zespół właściwie prowadzony przez dyrygenta wyśpiewał tego dnia nagrodę Grand Prix. Jej przyznanie po raz pierwszy w historii Festiwalu wywołało wiele emocji.
- O zwycięstwo walczyły dwa zespoły: wspomniany “Błahodar” i odesski “Solo Muzyka”. Dyrygenci byli wyraźnie podzieleni po równo w ocenie i głosowaniu. Nie pomogły dwie tury tajne i trzecia jawna. Ostatecznie postanowiono przyznać, po raz pierwszy w historii festiwalu, dwie nagrody Grand Prix.
- O nagrody, niestety już bez powodzenia walczyły jeszcze żeński chór ,,Akord” z Białegostoku
- i “Zgoda” z Brześcia.
- Natomiast mniszki z prawosławnego monastyru w Grodku na Ukrainie śpiewały na zakończenie pierwszego dnia, ale już poza konkursem. Wypadły wspaniale , bowiem poza pięknym czystym śpiewem, z powodzeniem popisywały się grą na bandurach i skrzypcach.
Andrzej Boublej, kierownik artystyczny Festiwalu, przyznał w podsumowaniu pierwszego dnia, że jest mile zaskoczony ilością wykonawców, bo aż 20 zespołów prezentowało się na scenie, i bardzo wysokim poziomem przygotowania chórzystów. Po raz pierwszy sam miał dylemat ze wskazaniem najlepszego chóru po pierwszym dniu XIV edycji.
Niedziela – dzień II
Drugiego dnia Festiwalu wystąpiło 19 chórów i zespołów. Ponownie doszło do nierównej konfrontacji zespołów amatorskich m. in. z parafii w:
- Kobylanach
- Sławatyczach
- Horostytcie
- obrzędowego zespołu z Zahorowa
- czy dziecięcych z Terespola, Lwowa i Brześcia, a nawet rodzinnego z Białej Podlaskie
- z profesjonalnym sextetem z Warszawy
- czy w pełni zawodową żeńską kaliningradzką “Legendą”
- i chórem soborowym, na wpół profesjonalnym z Brześcia.
- Duże perspektywy mają przed sobą chóry młodzieżowe: “Sacrum” z Białej Podlaskiej, który wyśpiewał nagrodę publiczności,
- świetnie brzmiąca “Harmonia” z III LO w Białymstoku,
- czy rumuński męski “Amadeus”, który wspaniale zabrzmiał i zdobył nagrodę Grand Prix.
- Chóry ze wschodu : “Orijana” ze Lwowa,
- “Polesie” z Brześcia
- czy “Hutor” już przyzwyczaiły widzów do wysokiego poziomu chóralistyki.
- Klasą dla siebie był podczas XIV edycji chór Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego , który w finale, poza konkursem zaprezentował bogatą wiązankę kolęd obu Kościołów.
- Poza chórami i zespołami wokalnymi, popisywali się również i to z powodzeniem wzbudzając salwy śmiechu, studenci ukrainistyki i slawistyki UMCS. Przebrani w biblijne stroje, świetnie zagrali ukraińską bożonarodzeniową szopkę.
Podsumowanie
Andrzej Boublej, kierownik artystyczny Festiwalu, w podsumowaniu przyznał, że to była wyjątkowo bogata kolęda. W ciągu dwóch dni wystąpiło na terespolskiej scenie 39 chórów, zespołów i aż 630 wykonawców z 6 krajów: Białorusi, Niemiec,Polski, Rosji, Rumunii i Ukrainy.
Podczas kilkunastogodzinnego, dla wielu zbyt wyczerpującego, maratonu kolędniczego wykonano ponad 140 kolęd i pastorałek. Ta swoista niepowtarzalna i rekordowa kolędnicza uczta duchowa będzie trudna do pobicia podczas kolejnych edycji. A XV jubileuszowe terespolskie kolędowanie już 30 stycznia 2010 roku.
Sponsorzy
- Polskie Konsorcjum Gospodarcze w Koroszczynie
- Zespół Szkół Publicznych nr 1 w Terespolu
- Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Terespolu
- Zespół Szkół im. Wł. Reymonta w Małaszewiczach
- Barbara i Ryszard Osypiukowie z Terespola
- Jan Sikora – wójt gminy Zalesie
- Zygmunt Litwiniuk – wójt gminy Tuczna
- Dariusz Trybuchowicz – wójt gminy Sławatycze
- Ryszard Zań – wójt gminy Kodeń
- Krzysztof Iwaniuk – wójt gminy Terespol
- Jacek Danieluk – burmistrz miasta Terespol
- P.H.U. „Agrostop” Zdzisława Androsiuka w Małaszewiczach
- Jacek Szczepaniak – PGK i M w Terespolu
- Ośrodek Szkolenia Kierowców „Auto Szkoła” – Julian Wasil w Terespolu
- Regina i Janusz Jenczowie z Terespola
- Adam Malinowski „Krex” Sp. z o. o. w Bielsku Podlaskim
- Barbara i Stanisław Kałużyńscy – P.P.H.U. „Avena” w Kodniu
- Rada Miasta w Terespolu
- PKP Cargo S. A. w Małaszewiczach
- Mieczysław Józefczuk – „Transgas” w Zalesiu
- Agnieszka Drab – firma „Bard”
- Marian Wojtiuk – P.P.H.U. „Transbet”
- Alicja Majorczyk – Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Medyk” w Terespolu
- Andrzej Makarewicz – kantor wymiany walut
- Stefan Durlej – Kancelaria Notarialna
- Dariusz Blocher – „Budimex Dromex” S. A.
- P.H.U. Alina Ryś
- Paweł Rudczyk – Nadleśnictwo Chotyłów
- Antoni Sacharuk – gospodarstwo sadownicze w Mokranach Starych
- Jan Kukawski – Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Akord” w Białej Podlaskiej
- Witold Wójtowicz – Bank Gospodarki Żywnościowej w Białej Podlaskiej
- Agencja Nieruchomości Rolnych w Lublinie
- Paweł Prządka – Dyrektor Departamentu Rynku Biznesowego Polkomtel S.A. w Warszawie
- Władysław Grzelak – P.H.U.P. „Reburt II” w Terespolu
- Jacek Górecki z Terespola
- Waldemar Czarnecki – „Kufk Libra”Marzena Andrzejuk – radna powiatu bialskiego
- Zbigniew Bijata, Krzysztof Kwiatkowski „Monter” w Terespolu
- Andrzej Czubaszek – P.H.U. „Andropol” w Terespolu
- Marek Bandzarzewski – Bank Spółdzielczy w Łomazach – Oddział w Terespolu
- Tomasz Niedźwiedziuk – „Network Service”, „Garden Service” w Białej Podlaskiej
- Mariusz Sołoducha – P.H.U. „Margo”
- Alina Niedziółko z Terespola
- Czesława Karpiuk – kwiaciarnia „Markiza”
- Bartosz Chorąży – „Conkret” w Białej Podlaskiej
- Henryk Stec – „Compensa” w Terespolu
- Roman Zientara – P.H.U. „Romex” w Małaszewiczach
- Lubelskie Zakłady Energetyczne S. A.
- Jerzy Jaworski – firma „Pantera” w Terespolu
- Zbigniew Gałabuda – P.H.U. w Terespolu
- Mariusz Kozioł – P.H.U. „Info – Service”
- Ożga – „Handel Usługi”
- Joanna Wasiluk – „Mini Delikatesy”
- Tadeusz Konaszuk – „Viking KTS” Sp. z o. o. w Białej Podlaskiej
- Stanisława Dec – sklep jubilerski i kwiaciarnia „Stokrotka”Wiesław Arseniuk
- P.H.P.i S. „Arspol” w Białej Podlaskiej
- Dariusz Wójtowicz – P.P.H.U. w Terespolu
- PKO BP w Terespolu
- Stanisława i Stanisław Filipek – karczma „Kalina” w Woskrzenicach
- Elżbieta i Jacek Pietrzykowie
- Jan Kujawa – „Petrolot” w Warszawie
- Witold Wójtowicz – BGŻ oddział w Białej Podlaskiej
- Klasztor św. Onufrego w Jabłecznej
- Starostwo ziemskie w Białej Podlaskiej
- Urząd Marszałkowski w Lublinie